Nieuwe gedragscode tegen ongewenst gedrag – wat kun je nu al doen?

Als werkgever ben je volgens de Arbowet al verplicht om beleid te voeren tegen psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Dat gaat over ongewenst gedrag op de werkvloer, zoals pesten, discriminatie, agressie en (seksuele) intimidatie.

Ben je een werkgever met 10 of meer werknemers in dienst, dan komt hier vanaf 1 juli 2026 een nieuwe wettelijke verplichting bij. Vanaf dan moet je namelijk een schriftelijke gedragscode tegen ongewenst gedrag opstellen én actief implementeren in je organisatie. Dit komt voort uit het Nationaal Actieprogramma tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Het doel? Een veilige en respectvolle werkomgeving waarin ongewenst gedrag niet alleen effectief wordt aangepakt, maar ook wordt voorkomen.  

Wat is de aanleiding voor deze wet?

Ongewenst gedrag op de werkvloer komt helaas vaker voor dan je denkt. Elk jaar maken veel mensen situaties mee die niet oké zijn, zoals (seksuele) intimidatie, pesten, agressie of uitsluiting. De nieuwe wet moet zorgen voor meer duidelijkheid, snellere signalering en betere opvolging. Als werkgever speel je hierin een cruciale rol. De gedragscode helpt daarbij. Het is een belangrijk hulpmiddel om risico’s te beperken, gedrag bespreekbaar te maken en medewerkers actief te beschermen. 

Wat betekent het wetsvoorstel in de praktijk?

Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, ben je als werkgever met 10 of meer medewerkers verplicht om vanaf 1 juli 2026 een gedragscode te hebben. Daarin staat minimaal het volgende:

• Wat ongewenst gedrag is;
• Voorbeelden van ongewenst gedrag;
• Hoe en waar medewerkers melding kunnen doen en hoe ze ondersteuning krijgen (zoals bij een vertrouwenspersoon of klachtencommissie);
• Wat de mogelijke gevolgen zijn bij overtreding van de gedragscode;
• Wie het aanspreekpunt is voor vragen over de gedragscode.

Daarnaast ben je verplicht om je medewerkers voor te lichten over de inhoud, toepassing en wijzigingen van de gedragscode. Ook is het belangrijk dat je ze betrekt bij het opstellen en actualiseren ervan. Kortom: maak het onderdeel van je organisatie en zorg ervoor dat de gedragscode geen los document blijft.

Wat levert de gedragscode tegen ongewenst gedrag op?

De gedragscode is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook een krachtig middel om een gezonde, veilige organisatiecultuur te bevorderen. Je geeft medewerkers duidelijkheid over gewenst en ongewenst gedrag en voorkomt daarmee misverstanden en conflicten. Medewerkers voelen zich sneller veilig om iets bespreekbaar te maken. Dit versterkt het vertrouwen in de organisatie en vermindert de kans op klachten, langdurig verzuim of reputatieschade. Een heldere gedragscode laat bovendien zien dat je je verantwoordelijkheid neemt als werkgever en draagt bij aan een positieve uitstraling van je organisatie, zowel intern als extern.

Tip: voeg de gedragscode toe aan je personeelshandboek

De gedragscode vormt een logisch onderdeel van je andere personeelsbeleid. Denk erover om hem op te nemen in je personeelshandboek, samen met je bestaande PSA-beleid, klachtenprocedure en informatie over de vertrouwenspersoon Zo ontstaat één centrale plek waar medewerkers terechtkunnen voor alles rondom gedrag, veiligheid en ondersteuning. Dit zorgt voor overzicht, duidelijkheid én naleving.

Wat kun je nu al doen?

De wet geldt pas vanaf juli 2026, maar het is slim om nu al te beginnen. Zo voorkom je dat je op het laatste moment moet handelen en kun je de gedragscode zorgvuldig laten landen in de organisatie. Je kunt bijvoorbeeld alvast:

• Een gedragscode opstellen die past bij jouw organisatie;
• Medewerkers betrekken om draagvlak te creëren;
• Voorlichting geven over gedragsregels en meldprocedures;
• Een vertrouwenspersoon aanstellen (dat is nu al verplicht vanaf 10 medewerkers);
• Een duidelijke klachtenprocedure opzetten.

Zo geef je een krachtig signaal af dat sociale veiligheid belangrijk is in jouw organisatie. 

Wij denken graag met je mee

Wij ondersteunen je graag bij elke stap. Bijvoorbeeld met het opstellen van de gedragscode, advies over meldprocedures en vertrouwenspersonen, of het invoeren van de regels in de praktijk.

Wil je graag eens sparren wat dit voor jouw organisatie betekent? Neem gerust contact op met een van onze adviseurs via adviespersoneelensalaris@bentacera.nl.