Hoe voorkom je burn-out en psychosomatische klachten binnen jouw bedrijf?

Linkedin Sales Solutions Jjfrkjp RA Unsplash

Wist je dat toegewijde medewerkers die zich enorm betrokken voelen bij hun werk vaker opbranden? Ook perfectionisten, doorzetters en mensen die moeilijk ‘nee’ kunnen zeggen, lopen een verhoogt risico. Het zijn dus vaak de medewerkers die het meest betrokken zijn bij hun werk en bedrijf die het grootste risico lopen op een burn-out. 

Helaas vertellen de meeste medewerkers niet aan hun werkgever dat zij slecht slapen, zich angstig of depressief voelen. Maar hoe kun je dan weten wanneer iemand opgebrand dreigt te raken?

  • Herken tijdig de signalen van burn-out. Dat voorkomt veel narigheid, zoals onnodig ziekteverzuim.
  • Herken tijdig de signalen van burn-out. Dat voorkomt veel narigheid, zoals onnodig ziekteverzuim.
  • Toon waardering voor het werk en de inzet van je medewerkers. Het is een kleine moeite, maar een compliment is goud waard.
  • Let ook op de juiste werk/ privé balans. 

Wat zijn de signalen van een dreigende burn-out?

De signalen van een medewerker die opgebrand dreigt te raken zijn in veel gevallen herkenbaar aan regelmatig kort verzuim, cynisch gedrag, verminderde concentratie en soms zelf in huilen uitbarsten.

Te hoge werkdruk en werkstress kunnen allerlei vervelende gevolgen hebben voor jouw bedrijf. Op lange termijn kost het een hoop geld, energie en narigheid. Denk aan de volgende gevolgen:

  • Daling in productiviteit
  • Er worden eerder fouten gemaakt
  • De kwaliteit gaat achteruit
  • De collegialiteit gaat achteruit
  • Kans op conflicten
  • En het verloop van verzuim zal stijgen

Helaas zijn de cijfers in Nederland nog erg hoog, en werkt 1 op de 5 medewerkers niet als gevolg van stress en burn-out. Een burn-out treedt pas op na langdurig, soms jarenlange, overbelasting van het lichaam door continue stress. Werkstress wordt een medewerker vaak te veel door een te hoge werkdruk en stress, dit heeft niet alleen als gevolg dat diegene de controle op het werk verliest, maar ook thuis en op sociaal gebied. Het lichaam krijgt geen kans meer om te herstellen van de spanning, met als gevolg fysieke en mentale klachten.

Mentale klachten kunnen fysieke klachten opleveren. Dan is er sprake van psychosomatische klachten waardoor medewerkers in een medische molen terecht kunnen komen.

Psychosomatische klachten zijn klachten die samenhangen met spanning of stress waarvoor geen directe, lichamelijke oorzaak gevonden kan worden. Voorbeelden zijn: vermoeidheid, (onbegrepen) pijnklachten, duizeligheid en hoofdpijn, maar ook spier- en gewrichtspijn, benauwdheid, hartkloppingen of druk op de borst. Medewerkers kunnen van arts naar arts gaan zonder antwoord op hun klachten.

Voorkomen is beter dan genezen. Wat staat hierover in de Arbowet?

Preventie is niet alleen verstandig, het is zelfs verplicht. De overheid geeft in de Arbowet aan dat iedere werkgever in Nederland verplicht is om aandacht te besteden aan psychosociale arbeidsbelasting (PSA)
Het doel van dit preventiebeleid is dat er aandacht komt voor: discriminatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk op de werkvloer.

Het beleid tegen PSA neem je op in je risico inventarisatie & evaluatie (RI&E). Hierin moet staan in welke situaties jouw medewerkers last kunnen krijgen van PSA. Je kunt een overzicht opstellen van alle risico’s over veiligheid, gezondheid en het welzijn binnen je bedrijf. Vervolgens neem je maatregelen tegen de oorzaken en die neem je op in het plan van aanpak. Denk bij maatregelen tegen PSA aan:

  • Een vertrouwenspersoon;
  • Voorlichting over PSA;
  • Onderzoek doen b.v. persoonlijk ontwikkelingsgesprek, PMO, werk naar waarde;
  • Gedragscode en klachtenprocedure;
  • Voorkomen van hoge werkdruk.

En dan gaat het toch mis, je medewerker meldt zich ziek met spanningsklachten, en nu?

Vanuit Bentacera Arbo & Verzuim adviseren wij om niet te wachten met een consult bij de bedrijfsarts. Hoe eerder je de bedrijfsarts inschakelt bij burn-out en stress klachten, hoe meer kans er is op een adequate behandeling en ondersteuning. Dat kan in de reguliere zorg of, als dat te lang duurt, worden geregeld via de providerboog van de werkgever, arbodienst of verzekeraar.

De bedrijfsarts kan zelf ook met een goed re-integratie advies komen zodat er gewerkt kan worden aan een duurzaam herstel en hervatting van het werk.

De bedrijfsarts adviseert over mogelijkheden en beperkingen voor re-integratie: het is belangrijk om met je zieke medewerker in gesprek te blijven. Wij noemen dat belangstellend contact.

Te veel druk zetten op snel herstel kan juist nadelige effecten hebben en meer schade veroorzaken. Start na een lange periode van afwezigheid eerst op met koffiemomenten en voorzichtig contact met collega’s en overweeg of het beter is om de medewerker te laten starten met een deel van zijn eigen werk of juist in aangepast werk. Kijk goed naar de omstandigheden. Begrip en ondersteuning is erg belangrijk om duurzame hervatting in werk te realiseren.

Kijk ook naar Werk als Waarde

Duurzame inzetbaarheid van medewerkers en preventief verzuimbeleid hangt ook samen met werkwaarden. Je kunt hierachter komen door met je medewerkers in gesprek te gaan over hun persoonlijk ontwikkelplan, hun eigen gevoel bij het werk, taak inhoud en de functie. Daarnaast kun je bijvoorbeeld een periodiek medisch onderzoek (PMO) met uitbreiding van een vragenlijst over onderstaande werkwaarden uitvoeren, óf tijdens een functioneringsgesprek de werkwaarden aan de orde te laten komen. De 7 werkwaarden zijn:

  • Kennis en vaardigheden gebruiken.
  • Kennis en vaardigheden ontwikkelen.
  • Betrokken zijn bij belangrijke beslissingen.
  • Betekenisvolle werkcontacten met anderen hebben en opbouwen.
  • Eigen doelen stellen.
  • Een goed inkomen verdienen.
  • Een bijdrage leveren aan het creëren van iets waardevols.

Preventief beleid loont

Werkdruk en stress komen voor in alle sectoren en onder alle werksoorten. Wel is de kans op burn-out in sommige branches groter dan in andere. Werken onder tijdsdruk komt vooral voor bij medewerkers tussen de 25 en 54 jaar. De mate van de werkdruk verschilt ook per branche, dat heeft te maken met de kenmerken van het werk en de manier waarop het werk is georganiseerd. De sector onderwijs heeft de meeste burn-out gevallen, daarna de industriële sector, zakelijke dienstverlening, horeca en gezond en welzijnszorg, enz.

Burn-out in cijfers

Uit onderzoek van TNO blijkt dat het gemiddelde aantal dagen werkstress-gerelateerd verzuim in 2019 opliep naar 30 dagen. In 2015 was dit nog 24 dagen. Jaarlijks ervaart 17% van de beroepsbevolking burn-out klachten. Van 8.3 miljoen is dat dus 1.4 miljoen werkenden met burn-out klachten.

Verzuim kost jou als werkgever veel geld, zo’n 300 euro per dag. Een burn-out die (gemiddeld) 8 maanden duurt kost dus al gauw 80.000 euro, exclusief de kosten voor vervanging.

De Wet Verbetering Poortwachter maakt de werkgever meer dan ooit verantwoordelijk voor effectieve ziekteverzuimbegeleiding en re-integratie om je medewerker zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen na uitval. Financiële sancties kunnen volgen als de werkgever zich niet inspant voor zijn verantwoordelijkheden.
Onze casemanagers houden de tijdsduur van verzuim strak in de gaten. Snel en duurzaam re-integreren bij een burn-out is daarbij het streven, evenals het voorkomen van terugval.

Meer weten over personeel?

Heb je vragen of wil je meer weten over verzuimbegeleiding, verzuimpreventie, RI&E of PMO? Neem gerust contact op via 088-3210700

Plan een kennismaking in!