Misschien schuif je het liever nog even voor je uit: het regelen van alle zaken omtrent je overlijden. Tóch is het goed om er bij stil te staan en je wensen vast te leggen, want als het gaat om erven kan er van alles mis gaan. Door je wensen omtrent je nalatenschap vast te leggen ontzorg je niet alleen je nabestaanden, maar kun je meestal ook een aardig bedrag aan erfbelasting besparen. Onderstaand geven wij vier belangrijke redenen om een testament op te stellen. Voorkom ingewikkelde situaties en schakel ons tijdig in.

Steeds meer stellen wonen ongehuwd samen. Juist in deze situatie is een testament van groot belang. Zonder het opstellen van een testament erf je namelijk niets van je partner, ook niet met een samenlevingscontract. Mocht je overlijden, dan gaan al je bezittingen naar degenen die volgens de wet erfgenamen zijn. Als jullie samen kinderen hebben, dan erven zij voor gelijke delen. Maar in andere gevallen erven je ouders en/of je broers en zussen. Het kan dus zomaar zo zijn dat de helft van jullie gezamenlijke woning toekomt aan jullie kinderen of (schoon)ouders. Mocht je de woning vervolgens willen verkopen of de hypotheek willen oversluiten, dan ben je afhankelijk van wat zij beslissen. Bij minderjarige kinderen heb je zelfs toestemming nodig van de kantonrechter.

Ook fiscaal gezien is het in een dergelijke situatie voordelig om iets te regelen ten aanzien van je overlijden. Door een testament en een samenlevingscontract op te stellen, worden jullie fiscaal aangemerkt als partners. Bij overlijden van een van jullie, komt de overblijvende partner in aanmerking voor de hoge vrijstelling voor partners in de erfbelasting van € 650.913 (tarief 2019). Daarnaast voldoe je ook aan de criteria van nabije familie, waardoor je het laagste tarief in de erfbelasting verschuldigd bent.

Indien jij en je partner gehuwd zijn, samen kinderen hebben en geen testament hebben opgesteld, dan vererft het gehele vermogen naar je partner en je kinderen. Ieder ontvangt een gelijk deel van de nalatenschap. Ter bescherming van de langstlevende ouder hoeven de erfdelen van de kinderen meestal pas uitbetaald te worden op het moment dat de langstlevende overlijdt. Tot die tijd houden de kinderen een renteloze vordering op de langstlevende ouder ter grootte van hun erfdeel. Ondanks dat slechts de partner de beschikking krijgt over het gehele vermogen, moeten wel alle erfgenamen erfbelasting betalen.

Indien je wilt afwijken van bovengenoemde wettelijke verdeling, moet je een testament opstellen. Middels een testament kun je ook andere niet wettelijke erfgenamen benoemen, de grootte van de erfdelen wijzigen, goederen toewijzen aan bepaalde personen en fiscale mogelijkheden benutten om erfbelasting te besparen. Zo kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om de vordering van de kinderen te vermeerderen met een rentepercentage, zodat bij het tweede overlijden minder erfbelasting verschuldigd is. Ook kun je een uitsluitingsclausule opnemen, zodat de ‘koude kant’ er niet met de erfenis vandoor gaat. Tot slot heb je de mogelijkheid om een groot deel van het vermogen aan de kinderen toe te wijzen, zodat de toekomstige waardevermeerdering niet belast is met erfbelasting. Kortom: het is aan te bevelen om je te laten voorlichten over de fiscale voordelen van het opstellen van een testament.

Een ander voorbeeld van een ingewikkelde situatie is die waarin een van je ouders is overleden, er geen aangifte erfbelasting is gedaan en de nalatenschap is afgewikkeld overeenkomstig de wettelijke regeling. De langstlevende en de kinderen hebben in dat geval gelijke delen geërfd, maar de langstlevende ouder heeft de beschikking gehouden over het gehele vermogen. Oftewel: het vermogen is niet verdeeld en zonder een aangifte erfbelasting of een akte is niets vastgelegd over de grootte van ieders erfdelen. Bij het overlijden van de langstlevende ouder komt dit probleem om de hoek kijken. Het erfdeel van de kinderen bij het eerste overlijden mag namelijk in aftrek worden gebracht op de nalatenschap bij het overlijden van de tweede ouder. Zodoende betalen de kinderen over hetzelfde vermogen niet tweemaal erfbelasting. Stel dat de ene ouder vijftien jaar later overlijdt dan de tweede ouder, dan is het voor de kinderen niet eenvoudig om na te gaan wat zij destijds geërfd hebben. Wij adviseren daarom om de erfenis van de eerst overleden ouder vast te leggen door middel van een aangifte erfbelasting, een onderhands document of een akte bij de notaris. Hiermee staat niet alleen vast welk deel van het vermogen in mindering mag worden gebracht op het vermogen bij het tweede overlijden, maar verzekeren de kinderen ook hun rechten mocht de langstlevende ouder hertrouwen met een nieuwe partner.

Het komt regelmatig voor dat ouders aan een van de kinderen een geldbedrag hebben uitgeleend zonder dat ze schriftelijk iets hebben vastgelegd omtrent de aflossing of de rente. Als beide ouders zijn overleden moeten de kinderen onderling uitzoeken wat precies de bedoeling was. Is de erfenis groot genoeg, dan is er meestal niets aan de hand. De lening kan in dat geval verrekend worden met het erfdeel waar het betreffende kind recht op had. Maar als de erfenis kleiner is dan het uitgeleende bedrag aan een van de kinderen, dan verkrijgen de overige broers of zussen een vordering op degene die had geleend. Op dat moment moeten onderling afspraken gemaakt worden over het rentepercentage en de aflossing. Daarnaast kan een lening zonder duidelijke afspraken door de fiscus worden gezien als een schenking. Een leningsovereenkomst, een testament of een schenkingsplan kan in een dergelijke situatie uitkomst bieden, zodat je onderlinge ruzies of een discussie met de fiscus voorkomt.

Voorkom valkuilen in de erfbelasting en laat je tijdig door ons adviseren. Met een testamentscan kunnen wij je huidige situatie in kaart brengen en de mogelijkheden op het gebied van schenk- en erfbelasting bespreken. Wij werken tevens intensief samen met diverse notarissen, zodat wij je kunnen begeleiden met eventueel te ondernemen stappen richting de notaris.

Heb je vragen of wil je meer weten? Neem dan gerust contact met ons op via 088-3210860 of via het contactformulier. Wij helpen je graag!

Erik van den Berg en Lisette Reitsema